Ở ngã ba đường

Thứ bảy, 21/11/2015 08:19

(Cadn.com.vn) - Afghanistan dường như đang rơi vào tình thế khó khăn với câu hỏi đặt ra về việc liệu Kabul có khả năng cân bằng giữa hai ông lớn láng giềng đầy khó chịu: Ấn Độ và Pakistan?

Pakistan lâu nay vẫn luôn lo lắng về mối quan hệ gần gũi của Afghanistan với Ấn Độ. Tham mưu trưởng Lục quân Pakistan, tướng Raheel Sharif, người hiện đang có chuyến thăm chính thức Mỹ, được cho là mang vấn đề hòa bình đang bị đình trệ của Afghanistan vào chương trình nghị sự ưu tiên hàng đầu của mình và có khả năng làm lu mờ các cuộc thảo luận về chương trình hạt nhân của Pakistan (ngày 20-11, trong cuộc gặp Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, tướng Sharif đã thảo luận về các vấn đề song phương và khu vực cùng quan tâm, trong đó có vấn đề nổi bật này).

Cả Islamabad và New Delhi đều đang nỗ lực tiếp cận gần hơn với Kabul. Pakistan đóng vai trò liên quan trực tiếp đến cuộc chiến ở Afghanistan trong khi Ấn Độ rào đón bằng các thỏa thuận kinh tế và ngoại giao. Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani, vốn rất thất vọng vì Pakistan không thể kiềm chế Taliban - vốn đang nổi dậy hoành hành ở nước này - trong đó có việc sử dụng lãnh thổ của Pakistan để tấn công các mục tiêu ở quốc gia láng giềng, bắt đầu tiến gần hơn đến với Ấn Độ.

Để ve vãn Pakistan, ông Ghani, trong những tháng đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống, công khai từ chối bất kỳ sự hỗ trợ quân sự trực tiếp nào của Ấn Độ. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, Kabul tiến gần hơn với New Delhi để được hỗ trợ quân sự trực tiếp, bỏ qua mối quan ngại và sự nhạy cảm của Islamabad.

Thực tế, quan hệ Pakistan - Afghanistan trở nên tồi tệ trong những tháng gần đây. Kabul, nhiều lần cáo buộc Pakistan cho phép Taliban mở các cuộc tấn công trên đất Afghanistan. Hồi tháng trước, các chiến binh liên kết với Taliban ở Afghanistan bao vây thành phố Kunduz của Afghanistan và chiếm giữ trong nhiều ngày. Chỉ sau khi Mỹ can thiệp, lực lượng Afghanistan mới có thể chiếm lại thành phố này.

Nhiều ngày sau các cuộc tấn công, giới phương tiện truyền thông Afghanistan cáo buộc Pakistan hỗ trợ Taliban tấn công. Tuy nhiên, Islamabad phủ nhận. Về phần mình, Islamabad cũng tỏ ra lạnh nhạt với Kabul khi cho rằng, Afghanistan chứa chấp những kẻ khủng bố trốn khỏi khu vực bộ lạc của Pakistan. Nhưng với lo sợ ảnh hưởng nổi lên của New Delhi, cách tiếp cận của Islamabad đối với an ninh quốc gia chứng kiến một số thay đổi tích cực. Pakistan gần đây lên án Taliban và đang nỗ lực đẩy họ về phía hòa giải và đối thoại.

Trong khi đó, Ấn Độ vẫn tiếp tục cách tiếp cận riêng đối với Afghanistan, trong đó nhắm mục tiêu kiềm chế và cô lập ảnh hưởng của Pakistan ở nước này. Nhưng cuối cùng, có thể nói rằng, điều mà người ta quan tâm và cần có là Pakistan có thể kéo Afghanistan ra khỏi tiến trình hòa bình hiện đang bị đình trệ và liên tục được thúc đẩy trong những tháng gần đây, và quay trở lại chính sách cũ trong việc phân biệt giữa Taliban "tốt" và Taliban "xấu". Nhưng đấu đá nội bộ giữa các Taliban ở Afghanistan đã hạn chế ảnh hưởng của Pakistan và giúp Ấn Độ thẳng tiến.

Mối quan hệ gần gũi giữa Kabul với New Delhi sẽ khiến Islamabad đứng ngồi không yên, nhất là về khía cạnh quân sự. Và bài toán đặt ra là Afghanistan cần phải "đi bộ trên dây" một cách cẩn thận để cân bằng vai trò giữa hai kẻ thù lịch sử.

Thanh Văn